пятница, 20 июля 2018 г.

Վարդավառ


Վարդավառն  այն  տոներից  է,  որ  Տավուշում  նշվում  է  առանձնահատուկ կերպով:  Ամեն  հուլիս  ամսվա  20-րդ  օրվան  հաջորդող  առաջին  կիրակին  ընդունված  է  համարել  որպես  Վարդավառի  օր:

  Վարդավառը  կամ  Քրիստոսի  Պայծառակերպությունը,  Հայ  Առաքելական  եկեղեցու  հինգ  տաղավար  տոներից  է:  Տոնի  պատմությունը  գալիս  է  դեռևս  հեթանոսական  ժամանակներից: Հնում  Վարդավառի  տոնը  կապում  էին  հայկական  դիցարանի,  ջրի,  սիրո,  պտղաբերության  ու  գեղեցկության  աստվածուհի  Աստղիկի  հետ:  Վարդավառի  տոնը  նշվում  էր  ժողովրդական  մեծ  հանդիսություններով: Աստղիկին  վարդեր  էին  նվիրում, աղավնիներ  էին  բաց  թողնում  և  միմյանց  վրա  ջուր  ցողում: Ջուր  ցողելու  սովորությունը  պահպանվել  է  նաև  մեր  օրերում:
  Տավուշի  բարբառով  Վարդավառն  ասում  են  Վարդևոր  և  Վրդիվեր:  Վարդավառին  ընդունված  է  ջրով  ցողել  բոլոր  պատահական  անցորդների  վրա: Դա  ողջույնի  յուրօրինակ  դրսևորում  է, երբ  գործի  են  դնում  ձեռքի  տակ  եղած  բոլոր  միջոցները`  դույլերը, բաժակները, շշերը, անգամ  ջրային  ատրճանակները:  Եվ  այստեղ  ոչ  մի  վիրավորանք  չկա, հակառակը, համարվում է,  որ  ջուրն  այդ  օրը  բուժիչ  հատկություն  ունի: Այդ  պատճառով, եթե  Ձեզ  ջրել  են,  ապա  դա ձեզ  միայն  օգուտ  և  հաջողություն  կբերի:  Վարդավառը  սովորաբար  տոնում  են  լեռներում, անտառներում,  գետերի,  առուների  կամ  աղբյուրների  մոտ: Հավաքվում են  ընկերներով, հարազտներով  և  մեծ  տոնախմբություն  կազմակերպում:
 

Տավուշում  Վարդավառի  տոնին  բնորոշ  կարևոր  բաղադրիչ  է  «նազուկ»  կոչվող  քաղցր  հացը  կամ  «կաթնահունցը»: Տոնի  գլխավոր  ուտեստը  գառան  միսն  է: Ավանդույթի  մասն  է  կազմում  նաև  գառան  եփած  արյունը,  որը  չուտելը  տան  տիրոջ  համար  վիրավորանք  է, և  նաև  փռի  մեջ  թխած  հացը:  Եվ  իհարկե  տոնական  սեղաններից  չեն  պակասում  խորովածն  ու  խաշլաման,  թարմ  քաշած  օղիով  և  Տավուշի  արևահամ  մրգերով  ու  պտուղ-բանջարեղեններով:
   Եկե
՛ք  Տավուշ  միասին  նշենք  Վարդավառը...





                 













                                                           
Նյութը  պատրաստեց`  Է.  Ջամալյանը
                                                          

2 комментария: